30.9.2014 30 Σεπτεμβρίου, ημέρα Μνήμης των Εθνικών μας Ευεργετών

30 Σεπτεμβρίου, ημέρα Μνήμης των Εθνικών μας Ευεργετών.  

Ο Χαρίλαος Τρικούπης, συνοψίζοντας το οικονομικό δράμα της χώρας, δηλώνει ενώπιον της βουλής των Ελλήνων στις 10 Δεκεμβρίου 1893, την ιστορική φράση «δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Ένα χρόνο αργότερα, το 1894, η χρεωκοπημένη Ελλάδα αναλαμβάνει τη διοργάνωση των ολυμπιακών αγώνων του 1896, αναβιώνοντας τον παγκόσμιο αθλητικό αυτό θεσμό, 1500 χρόνια σχεδόν από την τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκαν. Το αδιανόητο και για τα σημερινά δεδομένα αυτό επίτευγμα, οφείλεται στους Έλληνες ευπατρίδες Ευάγγελο Ζάππα και Δημήτριο Βικέλα που βασίστηκαν στις γνωριμίες του Γάλλου Βαρόνου Πιερ ντε Κουμπερτέν. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες έπαψαν να αποτελούν μόνο μια μακρινή ανάμνηση της Κλασικής Αρχαιότητας και ξαναζωντάνεψαν στην πόλη και τη χώρα που τους γέννησε, πλημυρίζοντας με ελπίδα και υπερηφάνεια την ψυχή των κατεστραμμένων οικονομικά Ελλήνων, επανατοποθετώντας την πατρίδα μας στον παγκόσμιο χάρτη. Σε όλη τη διάρκεια της σκλαβιάς μας, είτε από Βενετσιάνους, είτε από Οθωμανούς, οι ευεργέτες εμφανίζονται ως κεντρική φυσιογνωμία του ελληνικού πολιτισμού. Χτίζουν νοσοκομεία, βιβλιοθήκες, φυλακές, ενισχύουν οικονομικά τον αγώνα των επαναστατών του 1821. Όσα σχολεία λειτουργούν, με την αυθαιρεσία και την βαναυσότητα της τουρκικής κατοχής, στηρίζονται από τους ευεργέτες οι οποίοι καλύπτουν τα έξοδα των δασκάλων και των σχολικών επιτροπών. Γενεές γενεών επί ενάμιση αιώνα οθωμανικής σκλαβιάς, φτωχόπαιδα από όλη τη Μακεδονία , γνωστά ως «τα ορφανά του Μελιτέως» έγιναν σπουδαίοι Έλληνες τεχνολόγοι, βρίσκοντας στέγη και θαλπωρή στο Παπάφειο. Ο Ιωάννης Παπάφης χτίζει ένα ανάκτορο για τα ορφανά. Και είναι σαφής ο συμβολισμός της κατασκευής απέναντι στα κτίρια της τουρκικής κατοχής. Ο Βαρόνος Κωνσταντίνος Βέλλιος ή Μπέλλιος ιδρύει την Αρχαιολογική Εταιρεία στην Αθήνα, το δημοτικό Νοσοκομείο Αθηνών, τον οικισμό Νέας Πέλλας Αταλάντης Λοκρίδας, διεξάγει εράνους και ενισχύει οικονομικά την ελληνική επανάσταση του 1821. Ο Αντώνιος Παπαδάκης, ο Μεγάλος Κρητικός, ιδρύει σχολείο στο Ψυχρό, ενισχύει αγωνιστές συγγραφείς της επανάστασης για να καλύψουν τις εκδοτικές τους ανάγκες, συμβάλλει στη δημιουργία της πρώτης δημόσιας βιβλιοθήκης Ηρακλείου, της Βικελαίας. Ο Γεώργιος Αβέρωφ, χτίζει μεγαλοπρεπές σχολείο στο Μέτσοβο, ιδρύει τις φυλακές «Αβέρωφ», τη σχολή βιοτεχνίας, το γυμνάσιο και το παρθεναγωγείο στην ελληνική παροικία της Αλεξάνδρειας. Ο Απόστολος Αρσάκης ιδρύει το «Αρσάκειο» και τη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία στην Αθήνα. Ο Ανδρέας Συγγρός χτίζει το δημοτικό σχολείο Σκιάθου, το δημοτικό θέατρο Αθηνών, το παλιό αρχαιολογικό μουσείο Ολυμπίας και το αρχαιολογικό μουσείο των Δελφών. Ο Πατριάρχης Γενάδιος Σχολάριος με την Μεγάλη του Γένους Σχολή στην «Βασιλίδα των Πόλεων», Ο Χρηστάκης Ζωγράφος με το Ζωγράφειο Γυμνάσιο-Λύκειο, Ο Νικόλαος Στουρνάρας, η Καλλιόπη Τάττη, ο Ζώρζης Δρομοκαΐτης και τόσοι άλλοι άγνωστοι πατριώτες προσφέρουν την ζωή και την περιουσία τους στην σκλαβωμένη Ελλάδα και συμβάλλουν στην πνευματική ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο του αναγεννημένου ελληνικού έθνους. Και ας υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας ότι ο Ελληνικός πολιτισμός διαμόρφωσε τη χορηγία στην αρχαιότητα, που δεν είχε τον προαιρετικό σημερινό χαρακτήρα, αλλά, ως θεσμός, επιβαλλόταν από την εκκλησία του Δήμου, χωρίς να μπορούν να αρνηθούν οι χορηγοί. Ως άμεση ευεγερθείσα και εγώ, δείχνοντας σεβασμό στον Λυσίμαχο Καυταντζόγλου που συνείσφερε για να χτισθεί το Καυταντζόγλειο, θέλω να εκφράσω την συγκίνηση και τον θαυμασμό μου στους σύγχρονους καθημερινούς κοινωνικούς ευεργέτες, συνανθρώπους μας που δίνουν αξία και νόημα στην αλληλεγγύη και την αγάπη. Ελληνοκύπριοι που δίνουν μαθήματα ανθρωπιάς, με απλές αλλά τόσο σημειολογικές κινήσεις, όπως στο Παραλίμνι της Κύπρου, όπου μαθητές και καθηγητές, πραγματοποιώντας μια ανεπανάληπτη πρωτοβουλία, ξύρισαν τα κεφάλια τους για να συμπαρασταθούν σε μαθητή που πάσχει από καρκίνο. Αυτοί είναι, οι σύγχρονοι Έλληνες ευεργέτες.